உலகெங்கிலும் உள்ள இந்துக்களால் மிகுந்த பக்தியுடனும் மகிழ்ச்சியுடனும் விநாயகர் சதுர்த்தி கொண்டாடப்படுகிறது. இந்தியாவில், மகாராஷ்டிரா, குஜராத், கோவா, மத்தியப் பிரதேசம், கர்நாடகா மற்றும் தெலுங்கானா உள்ளிட்ட மாநிலங்களில் இந்த திருவிழா முக்கியமாகக் கொண்டாடப்படுகிறது.
இந்த திருவிழா ஒவ்வொரு ஆண்டும் 10 நாட்கள் கொண்டாடப்படக் கூடிய ஒரு புனிதமான இந்து பண்டிகையாகும். மேலும் இது இந்து நாட்காட்டியின்படி பத்ரா மாதத்தில் கொண்டாடப்படுகிறது. இது யானைத் தலை கொண்ட விநாயகப் பெருமானின் பிறந்த நாளைக் குறிக்கிறது.
விநாயகர் செல்வம், அறிவியல், அறிவு, ஞானம் மற்றும் செழிப்பு ஆகியவற்றின் கடவுளாக அறியப்படுகிறார். அதனால்தான் பெரும்பாலான இந்துக்கள் அவரை நினைவில் வைத்து, எந்த முக்கியமான வேலையைத் தொடங்குவதற்கு முன்பும் அவருடைய ஆசீர்வாதத்தைப் பெறுகிறார்கள். கணேஷ் பகவான் கஜானனா, விநாயகா, விக்னஹர்தா போன்ற 108 வெவ்வேறு பெயர்களால் அழைக்கப்படுகிறார்.
விநாயகர் சிவன் மற்றும் பார்வதியின் இளைய மகன் ஆவார். அவரது பிறப்புக்கு காரணம் பல்வேறு கதைகள் உண்டு. ஆனால் அவற்றில் இரண்டு மிகவும் பொதுவானவை.
முதல் கதையின்படி, சிவன் இல்லாத நேரத்தில் பார்வதியைக் காக்க, தன் உடலில் உள்ள அழுக்குகளால் விநாயகப் பெருமான் படைக்கப்பட்டார். பார்வதி தான் குளிக்கும்போது தன் குளியலறைக் கதவைப் பாதுகாக்கும் பணியை விநாயகருக்கு கொடுத்தார். இதற்கிடையில், சிவன் வீடு திரும்பினார்.
சிவன் யார் என்று தெரியாத விநாயகர் அவரைத் வீட்டின் உள்ளே விடாமல் தடுத்தார். இதனால் கோபமடைந்த சிவன் விநாயகரின் தலையை துண்டித்தார். இதுகுறித்து அறிந்தவுடன் பார்வதி ஆத்திரமடைந்தார். சிவபெருமான், விநாயகருக்கு மீண்டும் உயிர் தருவதாக பார்வதியிடம் வாக்களித்தார். தேவர்கள் வடக்கு நோக்கி ஒரு குழந்தையின் தலையைத் தேட சிவனால் அனுப்பப்பட்டனர். ஆனால் தேவர்களால் யானையின் தலையை மட்டுமே கண்டுபிடிக்க முடிந்தது. சிவன் குழந்தையின் உடலில் யானையின் தலையை வைத்தார். இப்படித்தான் விநாயகர் பிறந்தார்.
விநாயகரை வழிபடும் பக்தர்களின் விருப்பங்கள் நிறைவேறும் என்பது நம்பிக்கை. எனவே, விநாயக சதுர்த்தியின் முக்கிய சாராம்சம் என்னவென்றால், அவரிடம் பிரார்த்தனை செய்யும் பக்தர்கள் பாவங்களிலிருந்து விடுபடுகிறார்கள். அது அவர்களை அறிவு மற்றும் ஞானத்தின் பாதையில் அழைத்துச் செல்கிறது.
மேலும் வரலாற்று ரீதியாக, சிவாஜி மன்னர் காலத்திலிருந்தே விநாயகர் சதுர்த்தி கொண்டாடப்பட்டு வருகிறது. இந்தியாவின் சுதந்திரப் போராட்டத்தின் போதுதான் லோகமான்ய திலகர் விநாயக சதுர்த்தியை ஒரு தனியார் கொண்டாட்டத்திலிருந்து சமூகத்தின் அனைத்து சாதியினரும் ஒன்றுகூடி, பிரார்த்தனை செய்து, ஒற்றுமையாக இருக்கும் மாபெரும் பொது விழாவாக மாற்றினார்.
பல ஆண்டுகளாக வளர்ந்து வரும் சுற்றுச்சூழல் விழிப்புணர்வுடன், மக்கள் விநாயக சதுர்த்தியை சுற்றுச்சூழலுக்கு உகந்த வகையில் கொண்டாடத் தொடங்கியுள்ளனர். இதில் இயற்கையான களிமண் அல்லது மிட்டியால் செய்யப்பட்ட விநாயகர் சிலைகளைப் பெறுதல் மற்றும் பந்தல்களை அலங்கரிக்க பூக்கள் மற்றும் இயற்கை பொருட்களை மட்டுமே பயன்படுத்தபடுகின்றன.